Jesień jest nie tylko okresem pogarszania się pogody oraz wzrostu zachorowań, przeziębień. Złota polska jesień to również czas zbioru wspaniałych warzyw i owoców. W tym czasie prym wiedzie dynia – warzywo, którego popularność stale wzrasta, ponieważ jest stosunkowo łatwa w uprawie oraz smaczna. Łączy w sobie znakomite właściwości odżywcze i zdrowotne, a także wielką wszechstronność w kuchni – będąc składnikiem ciast, sosów, zup, przetworów. Poza tym dynia pięknie dekoruje każdą działkę – duże owoce koloru intensywnie pomarańczowego wspaniale komponują się z otaczającą je jesienną burzą barw roślinności.
Oto najpopularniejsze odmiany dyni:
Dynia zwyczajna – to bardzo popularna odmiana dyni. Może osiągać naprawdę spore rozmiary. Miąższ i skórka tego rodzaju dyni jest pomarańczowa lub żółta. Odmiany dyni zwyczajnej to m.in.: kabaczek, patison i dynia makaronowa. Dynia zwyczajna będzie idealna na przetwory, na zupę i sosy. Trzeba jednak pamiętać, by doprawić je aromatycznymi przyprawami. Natomiast nie będzie odpowiednia do dyniowych deserów, ponieważ jest najmniej słodka ze wszystkich odmian.
Dynia Hokkaido – ma charakterystyczny kształt i ciemno pomarańczową skórkę. Osiąga wagę ok. 1-2 kg. Można ją jeść ze skórką – nie wymaga obierania. Zawiera sporo pestek, jednak jej miąższ jest zwarty, przez co świetnie nadaje się do duszenia i smażenia. Ma lekko orzechowy smak. Doskonała do zup, sałatek, kopytek, past do pieczywa, a także do pieczenia. Sprawdzi się świetnie zarówno w zupie krem jak i w zupie pokrojona w kawałki, ze względu na swą mączystą i zwartą strukturę, przypominającą nieco batata lub ziemniaka. Bez problemu można ją przechowywać do kwietnia.
Dynia Muscat de Provence, czyli Prowansalska, Muszkatołowa lub Francuska – jest duża, podzielona na segmenty, ma ciemną zieloną skórkę, która miejscami przechodzi w pomarańcz i żółć. Miąższ jest intensywnie pomarańczowy, gruby, soczysty i zwięzły, o lekko owocowym aromacie. Wielu osobom w smaku trochę przypomina marchewkę. Dynia muszkatołowa cieszy się uniwersalnym zastosowaniem w kuchni, doskonała do placków, jak i na gnocchi z dyni. Nadaje się także do jedzenia na surowo.
Można ja przechowywać nawet 4-8 miesięcy.
Dynia makaronowa – charakteryzuje lekko podłużny kształt i skórka w kolorze żółtym lub żółto-zielonym. Po przekrojeniu ukazuje się nam żółty miąższ, który pod wpływem obróbki termicznej (gotowania lub pieczenia) rozdziela się na nitki. Dynia makaronowa jest prosta do przygotowania i delikatna w smaku. Najlepiej upiec ją w całości w piekarniku, a następnie przekroić na pół. Po wyjęciu pestek, wybieramy widelcem miąższ, który rozdziela się na charakterystyczne włókna przypominające spaghetti. Dyniowe nitki można jeść jak makaron. Taki warzywny makaron najlepiej smakuje z sosem pomidorowym lub warzywami.
Dynia piżmowa, Butternut – ma charakterystyczny gruszkowaty kształt i jasną skórkę oraz małe gniazdo nasienne i pestki, dzięki czemu nie tracimy wiele miąższu przy oczyszczaniu jej. Dynia piżmowa ma uniwersalne zastosowanie, nadaje się zarówno do faszerowania i pieczenia, jak i przygotowania z niej puree czy zupy. Ma delikatny orzechowy smak. Z tej dyni, a zwłaszcza z jej górnej części wychodzą frytki. Wystarczy pokroić górną część w słupki, natłuścić np. olejem kokosowym i upiec w piekarniku.
Vademecum uprawy dyni:
Dynia najlepiej rośnie na glebie przepuszczalnej, bogatej w azot. Znakomicie nadaje się do posadzenia na kompostowniku – tutaj będzie dobrze rosła, a dodatkowo zasłoni składane na kompostowniku odpadki. Do optymalnego wzrostu potrzebuje temperatury 25 st. C (minimum to 8 st. C). Dynia jest uprawiana z siewu wprost do gruntu lub z rozsady. Pierwsze nasiona można wysiać około 10 maja, w rozstawie co 20 cm w rzędzie i 50 cm między rzędami (naprzemianlegle, rzędowo lub w szachownicę). Podczas wzrostu należy spulchniać i odchwaszczać glebę między roślinami, podlewać oraz dwukrotnie nawozić.
Malwina Milewska
biuro Okręgu Mazowieckiego PZD
zdjęcia: pixabay.com
Opracowano na podstawie:
https://www.garneczki.pl/blog/popularne-rodzaje-dyni-jadalnej-zastosowanie/
https://lokalnyrolnik.pl/blog/dynia-krolowa-jesieni-rodzaje-i-odmiany-dyni/