Od 66 lat funkcjonuje na warszawskim Bródnie i jest jednym z ponad 150 stołecznych ogrodów działkowych. Zlokalizowany na trójkątnym obszarze pomiędzy linią kolejową, a cmentarzem żydowskim przy ul. Odrowąża ROD „Żerań”, to 122 działki, na których niemal 150 działkowców wraz z rodzinami może odpoczywać i oddawać się ogrodniczemu hobby. Jak dziś wygląda ogród i czy działkowcy mogą spokojnie patrzyć w przyszłość?
Ogród działkowy powstał w tym miejscu w 1955 roku i był z początku przeznaczony dla pracowników Fabryki Samochodów Osobowych (FSO) – zakład był też patronem ogrodu.
źródło: Google Maps
Zajmujący blisko 7 hektarów obszar podzielono pierwotnie na 125 działek, jednak w wyniku różnych inwestycji miejskich na przestrzeni lat, dziś na terenie ogrodu funkcjonują 122 działki. Obecnie widać w ogrodzie zmianę pokoleniową, choć wciąż niejedna działka jest tu użytkowana od kilku pokoleń przez te same rodziny – już od 66 lat.
Podobnie, jak w przypadku większości ogrodów działkowych w Polsce, także w ROD „Żerań” pytano częściej o wolne działki w czasie pandemii. Choć zarząd nie dysponuje od dawna wolnymi działkami, to w ciągu mijającego roku, od początku pandemii, na 5 działkach zmienili się użytkownicy, przejmując działki od poprzednich – na zasadzie przekazania praw do użytkowania działki. Zainteresowanie działkami nie mija i wciąż napływają zapytania o wolne działki, które w czasie pandemii koronawirusa stały się bardzo popularne – dają możliwość bezpiecznego odpoczynku na użytkowanym przez siebie skrawku zieleni w mieście.
Według informacji uzyskanych od zarządu ROD, dziś na niemal 150 użytkowników działek, większość to osoby w sile wieku lub młode rodziny z dziećmi, które niedawno objęły działki w użytkowanie.
Między innymi dlatego, na terenie przy biurze zarządu ROD powstał estetyczny plac zabaw oraz siłownia plenerowa, zagospodarowane z własnych środków ogrodu.
W okresie letnim plac zabaw cieszy się sporym zainteresowaniem najmłodszych, jak i starszych działkowców, którzy mogą skorzystać z siłowni plenerowej.
Działkowcy mają także do dyspozycji bardzo dobrze utrzymaną, obszerną i estetyczną świetlicę służącą do organizacji zebrań, imprez ogrodowych i innych spotkań.
W świetlicy znajduje się również biblioteczka, z której mogą korzystać wszyscy zainteresowani działkowcy. Warto dodać, że oprócz tego działkowcy mogą wypożyczać narzędzia ogrodnicze (np. glebogryzarkę, rozdrabniarkę gałęzi), które zakupiono do wspólnego użytku.
Zarząd stara się prowadzić ogród w sposób nowoczesny i jednocześnie bezpieczny – w tym celu zainstalowano na terenie ROD monitoring.
ROD „Żerań” nie ogranicza się jednak tylko do własnych spraw i od kilku już lat, w okresie od wiosny do jesieni jest tzw. ogrodem otwartym dla mieszkańców i spacerowiczów. Z myślą o osobach odwiedzających ogród, postawiono wiatę i ławki, by można było schronić się, na przykład w czasie opadów deszczu.
Alejkami ogrodowymi bardzo chętnie spacerują okoliczni mieszkańcy – odwiedzający ogród z psami lub młode mamy z dziećmi w wózkach. Niestety, jak wiadomo, w czasie pandemii, zarząd ROD musiał ograniczyć dostępność dla osób nie będących działkowcami ze względów bezpieczeństwa epidemiologicznego.
ROD „Żerań” ma także przychylnych sąsiadów, między innymi zarząd cmentarza żydowskiego, czy firmę wynajmującą sprzęt budowlany, dzięki której możliwe było nieodpłatne nawiezienie ziemi i wyrównanie terenu w czasie budowy ogrodowego placu zabaw.
Na terenie ogrodu widać nowe, czasem bardzo oryginalne, świeżo wybudowane i estetyczne altany oraz zmieniające się zagospodarowanie działek, które nierzadko są urządzane od podstaw.
Jak zwykle, można spotkać również na działkach starszych, związanych z ogrodem działkowców, którzy wykorzystują wczesną wiosnę i nieco lepszą pogodę, aby wykonać niezbędne prace, np. przycinanie gałęzi drzew owocowych.
Obecnie, aby unowocześniać ogród, zarząd planuje wymianę wysłużonej sieci energetycznej. Jednak najbardziej aktualne działania zarządu, to aktywne zabiegi o spokojną przyszłość, aby w studium, a następnie planach zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy, obszar zajmowany przez ROD był oznaczony jako tzw. zieleń działkowa (ZD) oraz by uregulowany był stan prawny gruntów.
Miejmy nadzieję, że wszystko potoczy się dobrze i tak związany z miejscem i ludźmi ogród, którego znaczenie i rola (szczególnie w czasie pandemii) jest nie do przecenienia, będzie mógł nadal rozwijać się i służyć rodzinom, mieszkańcom i miastu.
opracowanie i zdjęcia:
Maciej Aleksandrowicz
gł. specjalista ds. ogrodniczych
OZ Mazowiecki
