Jak uprawiać warzywa na balkonie lub tarasie?

Wielu mieszkańców, którzy nie mają możliwości uprawiać własnej działki lub ogrodu pyta o możliwość  założenia zielonego zakątka, w tym warzywnika w pojemniku na balkonie. O tym, jak przygotować się do uprawy warzyw na balkonie i o czym pamiętać opowiedział specjalista ds. ogrodniczych OZM PZD Maciej Aleksandrowicz w „Dzień Dobry TVN”.

Jednym z tematów piątkowego wydania (12 kwietnia br.) popularnego programu śniadaniowego było właśnie stworzenie warzywnika na balkonach i tarasach. Zaproszony specjalista Okręgu Mazowieckiego PZD opowiedział w skrócie, co przygotować,  jakie warzywa wybrać oraz jak je wysiewać i podlewać:

Na to uważaj, sadząc rośliny na balkonie. Ekspert przestrzega – Dzień Dobry TVN

 

 

Jakie warzywa nadają się na balkon?

Na przeciętnym balkonie w pojemnikach z powodzeniem można uprawiać przede wszystkim:

  • cebulę,
  • szczypiorek,
  • fasolę pnącą, f. karłowa
  • koperek,
  • ogórki,
  • paprykę,
  • pietruszkę naciową,
  • pomidory (szczególnie koktajlowe typu `Cherry`),
  • rzodkiewkę,
  • sałatę (różne gatunki i odmiany),
  • seler naciowy,
  • rukolę

Do uprawy w skrzynkach czy donicach na tradycyjnym balkonie raczej nie nadają się warzywa, które potrzebują dużo miejsca (np. kapusta czy dynia), mają głęboki system korzeniowy (np. marchew, seler korzeniowy, pietruszka korzeniowa, buraki) lub wymagają dużej powierzchni uprawnej (np. ziemniaki). Nie znaczy to jednak, że nie da się ich uprawiać, bo obecnie są dostępne różnego rodzaju pojemniki, torby czy konstrukcje pionowe i mini szklarnie na balkon umożlwiające uprawę niemal wszystkich roślin warzywnych – także buraków, marchwi i innych.

Kiedy siać nasiona i sadzić warzywa?

  • W marcu lub od początku kwietnia można siać cebulę, szczypiorek, a w drugiej połowie miesiąca koper ogrodowy, pietruszkę naciową, marchew (wczesne i średnio wczesne odmiany), rzodkiew, rzodkiewkę, szpinak, buraka ćwikłowego, sałatę, a w drugiej połowie miesiąca koper ogrodowy, pietruszkę naciową, rzodkiewkę, sałatę. W maju można siać dalej sałatę, rzodkiewkę, koper oraz cykorię sałatową, rukolę, fasolę szparagową, tyczną lub karłową, a po 15 maja ogórki.
  • Pamiętajmy, że uprawa ogórków wymaga podpór, drabinek itp.
  • W drugiej połowie maja możemy też sadzić zakupione w doniczkach wyhodowane wcześniej sadzonki (rozsadę) pomidorów, ogórków i innych warzyw ciepłolubnych (nie tolerują przymrozków).
  • Sałatę, rzodkiewkę, szczypiorek czy koperek (warzywa o szybkim tempie wzrostu) możemy uprawiać niemal przez cały sezon – wystarczy co kilka tygodni wysiać do pojemników nowe nasiona.
  • Warto posadzić wśród warzyw także tzw. rośliny fitosanitarne, np. aksamitki lub nagietki – odstraszają szkodniki, chronią przed mikroorganizmami chorobotwórczymi i wabią pożyteczne owady.

 

Miejsce dla warzyw na balkonie

  • Większość warzyw do uprawy na balkonie, to gatunki światłolubne – dzięki stałemu dostępowi do światła (słońca) lepiej rosną i plonują.
  • Nie zawsze jednak bardzo mocno nasłonecznione, gorące stanowisko będzie dobre (szybciej wysycha gleba, mogą poparzyć się liście warzywa), dlatego latem (w czasie upałów) warto warzywa cieniować.
  • Warzywa warto też uprawiać w miejscu osłoniętym od wiatru (silny wiatr może połamać wyższe warzywa z kruchymi łodygami).
  • Na balkonach bardziej zacienionych (np. od strony północnej) także można uprawiać warzywa – słońce tylko wczesnym rankiem i późnym popołudniem i ma to zalety – rzadsze podlewanie, bardziej wyrównana temperatura, mniejsze ryzyko przegrzania.

 

Pojemniki i podłoże

  • Najlepiej i najprościej użyć specjalnego podłoża do roślin balkonowych lub do uprawy warzyw, zawierające odpowiednie komponenty. Takie mieszanki są żyzne, zasobne w składniki pokarmowe i bogate w próchnicę. Warto kupić także podłoże wzbogacone o tzw. hydrożel, który zatrzymuje wilgoć w glebie w czasie upałów.
  • Do uprawy warzyw najlepiej stosować donice lub skrzynki o głębokości co najmniej 30-40 cm (w płytszych gleba szybko się nagrzewa i wysycha).
  • Pojemniki powinny być w jasnych kolorach (białe jasnoszare, beżowe), bo ciemne barwy bardziej absorbuję promienie słoneczne (ryzyko przegrzania i wysuszenia korzeni).
  • Na dnie, donice powinny mieć otwory odpływowe, a także warstwę drenującą (np. drobny żwir, keramzyt).

 

Podlewanie, nawożenie warzyw na balkonie

  • Uprawiane w donicach warzywa trzeba obficie (tak by przesiąkła gleba w donicy) i regularnie podlewać – najlepiej rano lub późnym popołudniem, kiedy zachodzi już słońce.
  • W czasie upałów, podlewamy nawet dwa razy dziennie, a w czasie chłodniejszych, pochmurnych dni wystarczy co kilka dni (kiedy gleba wyraźnie przeschnie).
  • Nie można przelewać podłoża, bo prowadzi to do gnicia korzeni.
  • Warzywa w pojemnikach można nawozić, ale najlepiej nawozami niechemicznymi, czyli naturalnymi (organicznymi), takimi, jak np. BIOHUMUS, preparaty na bazie pokrzywy, domowe odżywki z drożdży, skórek od bananów, fusów po kawie.

 

Pomidory koktajlowe na balkonie!

  • Nasiona pomidorów (na rozsadę) wysiewa się pod koniec marca w domu (np. na parapecie), a po wschodach siewki należy przepikować (przerzedzić). Sadzonki sadzimy do donic (lub do ogrodu) po 15 maja. Pamiętajmy, że Pomidory wymagają podpór i zaczynają owocować pod koniec lipca.
  • Do uprawy balkonowej polecane są w szczególności odmiany pomidorów koktajlowych np. ’Balcony Red’, 'Cherola’,  'Koralik’, 'Mirabel’ (słodkie, żółte owoce), `Malinowy Kapturek`, ’Pendulina Red’ (odmiana o zwisających pędach i czerwonych owocach), ’Perun’ (żółte gruszkowate owoce), ’Pokusa’ (odmiana wymagająca podpór, czerwone owoce), ’Venus’ (drobne, pomarańczowe).

 

Uwaga na allelopatię, czyli sąsiedztwo warzyw

Allelopatia, to korzystny lub szkodliwy wpływ roślin na siebie – wydzielają substancje chemiczne i lotne które wpływają na kiełkowanie i wzrost oraz mają właściwości bakteriobójcze, grzybobójcze, odstraszające szkodniki oraz związki przyciągające owady pożyteczne.

Nie lubią się np.:

  • fasola z cebulą i czosnkiem,
  • pietruszka z sałatą,
  • ogórki z pomidorami

Lubią się np.:

  • ogórki z fasolą, grochem, rzodkiewką, koprem
  • sałata z ogórkami i rzodkiewką.

 

 

Biuro OZM PZD