Na warszawskiej Ochocie spotkać można kilka ogrodów działkowych, które stanowią dla użytkujących je działkowców, ale także mieszkańców nieocenioną odskocznię od miejskiego zgiełku. Choć ogrody często znajdują się w otoczeniu biurowców, to dzięki wieloletniej pracy działkowców i ich pasji do uprawy i pielęgnacji różnorodnych roślin, na działkach można poczuć się, jakby miasto zostało daleko za nami.

Jednym z takich ogrodów jest istniejący od 67 lat ROD „Zelmot”, który obecnie sąsiaduje z blokami mieszkalnymi i wysokimi biurowcami. Na 166 ogrodowych działkach, spotykamy różny stan zagospodarowania, wiele działek zyskało w ostatnim czasie nowych użytkowników, powstają nowe altany, zaniedbane działki są stopniowo porządkowane przez nowych, młodszych działkowców. Prace na działkach trwają, co widać każdego dnia.

Dzięki prężnemu, młodemu prezesowi i zarządowi ROD, w liczącym już niemal 70 lat ogrodzie udaje się przeprowadzać niezbędne inwestycje i unowocześniać go. W 2019 roku udało się uzyskać dotację z MIAD i miejskiego budżetu na remont biura zarządu, a w tegorocznej edycji zarząd wnioskował z powodzeniem o dotację na remont świetlicy ogrodowej.

W ogrodzie nie brakuje działek, które przyciągają uwagę wyjątkowym zagospodarowaniem – estetycznym, a jednocześnie wyważonym. Na jednej z takich działek spotykamy panią Bożenę, która od 6 lat stara się stworzyć swoją wizję wymarzonej działki.

W oczy rzuca się przede wszystkim zamiłowanie do roślin kwitnących oraz rabat kwiatowych, ale nie brakuje także zadbanych drzew owocowych oraz ziół.

Wyhodowane zioła (np. oregano – na zdjęciu poniżej), pani Bożena od razu suszy na działce, by móc je potem wykorzystać w domowej kuchni.

Jestem dumna z rozmnażanych przez siebie roślin, co rok sama pozyskuję sadzonki różnych roślin i następnie uprawiam je z powodzeniem na działce – mówi pani Bożena.

W bardzo efektownie prezentujące się rabaty kwiatowe i część ozdobną działki wkomponowane są też drzewa owocowe (grusze, jabłonie).

Ciekawie, piętrowo skomponowana rabata kwiatowa na działce Pani Bożeny. Uwagę zwracają tu pysznogłówki, liliowce, hortensje bukietowe, rozchodniki, żurawki oraz różne trawy ozdobne.

Ogrody z kilkudziesięcioletnią historią mają ten plus, że na działkach spotkać można dorosłe okazy roślin, w tym także różne gatunki znanych z prozdrowotnych właściwości krzewów owocowych. Podobnie jest w ROD „Zelmot” – na wielu działkach widać między innymi dorodne okazy aronii wielkoowocowej, czy jeżyny (zdjęcia poniżej), które zachęcają nowych młodych działkowców do ich uprawy.

Na kolejnej działce odwiedzamy panią Małgorzatę, która łączy uprawy wielu roślin, a na pierwszy plan wybijają się kolekcja mieczyków, dalii i różnych warzyw.

– Bardzo lubię rośliny kwitnące, ale cenię także warzywa i owoce – nie brakuje ich na działce. Mam maliny, truskawki, borówki, pomidory, fasolę, groch i wiele innych – mówi pani Małgorzata.

Pani Małgorzata próbuje także uprawiać mniej popularne na działkach rośliny dyniowate – prezentuje (zdjęcie poniżej) wyhodowany przez siebie, dojrzewający właśnie okaz kawona (czyli popularnego arbuza).

Na działce zbierana jest woda deszczowa, a rośliny pani Małgorzata nawozi jedynie kompostem z własnego kompostownika oraz granulowanym obornikiem.

Ekologicznych rozwiązań nie brakuje również na innych działkach na terenie ROD „Zelmot”. Spotykamy ciekawą formę hotelu dla pożytecznych owadów zapylających.

Nowi działkowcy często chętnie zakładają warzywniki na działkach, starają się także racjonalnie gospodarować wodą, np. poprzez kropelkowe nawadnianie upraw.

Przybywa także działek, na których działkowcy konstruują podwyższone rabaty, najczęściej do uprawy warzyw. Widzimy także na nowo zagospodarowywane działki, gdzie na pierwszym planie znajdują się tradycyjne warzywniki.

Działkowcy mają możliwość wypożyczania z ogrodowego magazynu maszyn ogrodniczych – kosiarek, podkaszarek czy rozdrabniarki gałęzi – to ułatwia pierwsze prace nowym, początkującym działkowcom. Na jednej z działek spotykamy oryginalne, ciekawe rozwiązanie – podwyższona rabata utworzona jest ze zrębków uzyskanych z rozdrobnionych gałęzi z działki. Na warstwie podłoża uprawiane są ogórki i inne warzywa (zdjęcie poniżej).

Nowi użytkownicy działek nie tylko wracają do uprawy warzyw, ale także starają się wyposażać działki w kompostowniki, aby pozyskiwać najzdrowszy i najbardziej wartościowy nawóz, jakim jest kompost.

Wiele mówi się o tym, że obecnie nowi działkowcy głównie stawiają na rekreację i bierny wypoczynek na działce, czego dowodów nie brakuje. Jednak spacer po warszawskim ROD „Zelmot” pokazuje, że postrzeganie roli działki jest coraz bardziej świadome – działkowcy rozumieją potrzebę wprowadzania ekologicznych rozwiązań oraz możliwość uzyskiwania zdrowych warzyw i owoców na własne potrzeby. Pomocą w zmianie postrzegania roli i funkcji działki w obliczu zmian klimatycznych, będą niewątpliwie tematyczne broszury związkowe, które docierają do coraz większej ilości ogrodów i działkowców.

Tekst i zdjęcia:

Maciej Aleksandrowicz

OZ Mazowiecki