W związku z uzyskaniem informacji o prowadzonych pracach mających na celu nowelizację ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w zakresie przepisów dot. wywozu odpadów z rodzinnych ogrodów działkowych, Okręgowy Zarząd Mazowiecki PZD przedstawia stanowisko w przedmiocie proponowanych zmian
Warszawa, października 2018 r.
Stanowisko
Okręgowego Zarządu Mazowieckiego PZD w sprawie projektu nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
W związku z uzyskaniem informacji o prowadzonych pracach mających na celu nowelizację ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w zakresie przepisów dot. wywozu odpadów z rodzinnych ogrodów działkowych, Okręgowy Zarząd Mazowiecki PZD przedstawia stanowisko w przedmiocie proponowanych zmian:
- W ocenie Okręgowego Zarządu Mazowieckiego nie jest dobrym rozwiązaniem proponowane wprowadzenie obowiązkowego odbioru odpadów z nieruchomości niezamieszkanych (do których zaliczają się ogrody) przez firmy wybrane przez gminy, z wykluczeniem możliwości zawierania indywidualnych umów w sprawie odbioru odpadów. Zdaniem OZM PZD brak możliwości zawierania indywidulanych umów będzie miał bardzo niekorzystny wpływ, na funkcjonowanie tych ogrodów, które do tej pory korzystały z takiego rozwiązania. Z dotychczasowych doświadczeń bowiem wynika, że wprowadzenie obligatoryjnego odbioru odpadów przez gminę powodowało z jednej strony wielokrotny wzrost opłat za wywóz odpadów w danej gminie, z drugiej znaczne obniżenie jakości usług.
Rodzinny ogród działkowy posiadając indywidualną umowę z firmą gospodarującą odpadami, ponosi opłaty jedynie za faktycznie wywiezione odpady. W takiej sytuacji ogrody mają możliwość wyboru firmy wywozowej oferującej najkorzystniejsze warunki, a dodatkowo mają możliwość wyegzekwowania jakości usług. W przypadku wprowadzenia obowiązkowego odbioru odpadów przez firmę wybraną przez gminę, ogrody pozbawione będą takich możliwości. W większości przypadków muszą wtedy płacić wielokrotnie więcej niż płaciłby przy indywidualnej umowie z firmą wywozową, na dodatek często pomimo tego, że odpady nie są faktycznie odbierane, a zgłaszane interwencje w urzędzie nie przynoszą rezultatu. Z powyższych względów, w ocenie OZM PZD, przepisy ustawy powinny przewidywać możliwość zawierania indywidualnych umów odbioru odpadów komunalnych przez rodzinne ogrody działkowe.
- Dotychczas obowiązujące przepisy są niekorzystne dla rodzinnych ogrodów działkowych w tych gminach, które w drodze uchwały właściwej rady, wprowadziły obowiązkowy odbiór odpadów przez gminę z nieruchomości niezamieszkanych. Pozwalają bowiem gminom w praktyce na ustalanie wysokości opłat za wywóz odpadów w oderwaniu od faktycznej ilości odpadów odbieranych z konkretnego rodzinnego ogrodu działkowego. Wynika to z tego, że w świetle aktualnie obowiązującego art. 6j ust. 3c w zw. z ust. 3b ustawy z dnia 13 września 1996r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, rada gminy ustala ryczałtową stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla nieruchomości, na których znajdują się domki letniskowe, lub innych nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe, w oparciu o średnią ilość odpadów powstających na takich nieruchomościach. Rady gminy w praktyce przyjmowały, że pojedyncze działki rodzinne są odrębnymi nieruchomościami, takimi samymi jak nieruchomości, na których stoją domy letniskowe, pomijały różnice w ilości odpadów powstających na różnych ogrodach działkowych, bądź w ogóle całkowicie dowolnie ustalały średnią ilość odpadów powstających w rodzinnych ogrodach działkowych. W konkretnych sytuacjach taka regulacja powodowała, że np. w przypadku jednego z rodzinnych ogrodów działkowych z terenu gminy w województwie mazowieckim, zgodnie z uchwałą rady gminy przyjęto, że średnio z tego ogrodu odbierano w ciągu roku 7,95 pojemników 120 l z pojedynczej działki rodzinnej, gdy faktycznie odebrano 1,25 pojemników.
Okręgowy Zarząd Mazowiecki PZD zauważa, że proponowane zmiany w ustawie zasadniczo wydają się korzystne dla rodzinnych ogrodów działkowych położonych na terenie gmin, które w drodze uchwały wprowadziły obowiązkowy odbiór odpadów przez gminę z nieruchomości niezamieszkanych. W przypadku ogrodów odchodzi się bowiem od opłat ustalanych ryczałtowo, zależnych od ustalanej „z góry” w uchwale rady gminy, średniej ilości odpadów przypadających na pojedynczą działkę rodzinną w ogrodach położonych w danej gminie. Zgodnie z proponowaną nowelizacją opłata ma teraz zależeć od ilości faktycznie odbieranych (zadeklarowanych) odpadów z całego ogrodu (nowy art. 6j ust. 3, ust. 3b i 3d). Wydaje się, że dla wykluczenia wszelkich wątpliwości celowe jest wyraźne zapisanie w projektowanym art. 6j ust. 3d, że „nieruchomością w rozumieniu ust. 3 jest rodzinny ogród działkowy jako całość”, co zresztą odzwierciedlałoby intencje ustawodawcy zapisane w uzasadnieniu nowelizacji.
Jednocześnie zwracamy uwagę, na zagrożenie, jakim jest brak określenia w ustawie maksymalnej stawki opłaty, jaką może ustalić rada gminy dla nieruchomości niezamieszkanych, do których zaliczone zostały rodzinne ogrody działkowe. W ocenie OZM PZD, podobnie jak dla nieruchomości zamieszkanych i domków letniskowych (odpowiednio w aktualnym art. 6k ust. 2a oraz w nowym art. 6j ust. 3b), w ustawie należałoby określić maksymalne stawki opłat również dla nieruchomości niezamieszkanych, a w szczególności rodzinnych ogrodów działkowych.
Okręgowy Zarząd Mazowiecki PZD przekaże niniejsze stanowisko do projektodawcy – Ministerstwa Środowiska i jednocześnie apeluje do Zarządów ROD z terenu Okręgu Mazowieckiego do przedstawiania swoich stanowisk w sprawie projektu nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach do Ministerstwa Środowiska.
I Wiceprezes OM PZD Prezes OM PZD
Edward Filip Krzysztof Podlewski
