Krajowy Zarząd PZD na posiedzeniu w dniu 25 lutego 2025 r. po zapoznaniu się z projektem ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie potrzeb obronności państwa oraz ustanawiania stref ochronnych dla terenów zamkniętych oraz zmianie innych ustaw stwierdził, że projektowany akt zawiera w aktualnym brzmieniu sformułowania niekorzystne oraz bezpośrednio godzące w prawa stowarzyszeń ogrodowych i działkowców poprzez wyłączenie stosowania artykułów 18-24 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (dalej: ustawa o ROD), dotyczących zasad likwidacji ROD. Projektowane regulacje mają na celu uproszczenie trybu przejmowania przez Państwo nieruchomości, spełniających cele służące obronności Kraju.
Proponowane rozwiązania ograniczają prawa do rekompensaty zagwarantowane stowarzyszeniom ogrodowym na mocy ustawy o ROD, poprzez wyłączenie możliwości przyznania tytułu prawnego do terenu zamiennego, na którym mógłby zostać odtworzony rodzinny ogród działkowy, a także dodatkowo ograniczono wysokość możliwego do uzyskania odszkodowania, dotyczącego likwidacji infrastruktury ogrodowej, przewidując odszkodowanie „zwykłe” (uwzględniające stopień amortyzacji infrastruktury) w miejscu odszkodowania ustalanego wg. kosztów odtworzenia (art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy o ROD). W konsekwencji oznacza to obciążenie działkowców dodatkowymi kosztami wynikającymi z odtworzenia ogrodu. Projektowane regulacje wyłączają prawa stowarzyszenia ogrodowego do rekompensaty za koszty i straty poniesione w związku z likwidacją (art. 22 ustawy o ROD). Poszczególni działkowcy zostaliby również pozbawieni prawa do rekompensaty za pomniejszenie wartości prawa do działki oraz za utracone plony (art. 22 ust. 4 ustawy o ROD).
Projektowane ograniczenia są więc szersze niż w znanej już ustawie z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, stanowią również daleko idącą ingerencję w prawa nabyte przez stowarzyszenie ogrodowe jak i działkowców a także rodzą uzasadnione obawy dotyczące ryzyka odebrania praw wynikających z ustawy o ROD bez zapewnienia stosownej rekompensaty.
Krajowy Zarząd PZD szeroko omówił sytuację prawną ogrodów położonych na terenach pozostających w trwałym zarządzie jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej oraz stanowiących własność lub przedmiot użytkowania wieczystego jednostek organizacyjnych nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej. Członkowie KZ PZD byli zgodni co do zasadności realizacji przez Państwo regulacji służących poprawie warunków obronności Państwa Polskiego jednakże, nie może odbywać się to poprzez wprowadzanie rozwiązań dyskryminujących stowarzyszenia ogrodowe i działkowców.
Krajowy Zarząd PZD przyjął stanowisko w sprawie projektu ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie potrzeb obronności państwa oraz ustanawiania stref ochronnych dla terenów zamkniętych oraz zmianie innych ustaw, które zostanie przekazane między innymi do Ministra Obrony Narodowej- Władysława Kosiniak-Kamysz oraz Wicemarszałka Sejmu- Piotra Zgorzelskiego.
Zdaniem KZ PZD koniecznym jest włączenie struktur Związku w działania zmierzające do zmiany niekorzystnych zapisów projektowanej ustawy.
Priorytetowym jest podjęcie działań ukierunkowanych na zabezpieczenie praw i interesów działkowców z uwagi na aktualny etap zaawansowania prac legislacyjnych.
Zauważyć należy, że Polski Związek Działkowców jest organizacją społeczną, której głównym celem jest zabezpieczenie praw i interesów jej członków, w tym prawa do godziwego odszkodowania i równego traktowania wobec prawa. Krajowy Zarząd PZD nie podważa więc, konieczności wprowadzenia regulacji dotyczących wzmocnienia potencjału obronnego Państwa, zwraca wyłącznie uwagę na konieczność modyfikacji celem zapewnienia możliwości sprawnej realizacji podstawowego celu projektowanej ustawy.
KRAJOWY ZARZĄD
POLSKIEGO ZWIĄZKU DZIAŁKOWCÓW
Warszawa, dnia 25 lutego 2025 r.